Fosil yakıtlara nazaran birçok avantaj sağlayan ısı pompalarının çalışma prensibi konusunun yanı sıra diğer en çok merak edilen konusu ısı pompası elektrik tüketimi konusunu inceleyeceğiz.
Isı pompaları, enerjilerini doğadan alarak kurulduğu bölgenin ısıtma ve soğutma ihtiyacını karşılamaktadır. Doğadan aldıkları enerji %70’ ini oluştururken %30 luk bir enerji de kullanıcıların elektrik faturasına yansımaktadır. Isı pompası elektrik tüketimi tek bir sebebe bağlı olmaksızın birden çok neden dayanmaktadır. Bu nedenleri şimdi inceleyeceğiz.
1. Kompresör Tüketimi
Elektrik tüketimini oluşturan baş unsur kompresör tüketimidir. Yenilenebilir enerji sistemleri olan ısı pompalarının içerisinde mekanik tesisat bulunmaktadır ve burada ki kompresör, dört yollu vana, expansion valf gibi parçalar ana bileşenleridir. Isı pompalarının çalışabilmesi için bu ekipmanlarla devir daim sistemini tamamlaması gerekmektedir. Kompresörün çalışıp sistemin başlaması için elektrik akımının kompresöre ulaşması beklenir. Kompresörün çekmiş olduğu bu güç bizim elektrik tüketimimiz olacak ve kompresörün saatlik çektiği güç kW cinsinden belirtilir.
Kompresörün türleri, markası, büyüklüğü de çektiği enerjiyi arttıran veya azaltan unsurlardır. Düz kompresörler iklimlendirilecek mahalin enerji ihtiyacını bağlı kalmayarak direk olarak kendi verim gücünde enerji verirler. Derece düşüşlerinde de dur kalk yaparak daha fazla elektrik tüketirler.
Fakat DC inverter kompresörlerde ise iklimlendirilecek mahalin enerji ihtiyacını göz önünde bulundurarak istenilen dereceye gelir ve istenilen dereceye ulaşıldığında ise kademeli olarak düşüş sağlanır.
Düz kompresör deki gibi dur kalk yapmadığından dolayı yazılanların aksine DC inverter kompresör daha az elektrik tüketmektedir.
2. Isı Pompası Türü
Isı pompaları enerjilerinin bir kısmını sonsuz enerji kaynakları olan hava, su ve topraktan alırlar. Bu kaynakların yapısı gereği olarak yer altında kalan kaynaklar olan su ve toprak kaynaklılar hava kaynaklıya göre daha az elektrik tüketimi gerçekleştirir.
Hava kaynaklı ısı pompalarının diğer ısı pompalarına nazaran sabit bir elektrik tüketimi yoktur. Değişen hava sıcaklık dereceleri düşük sıcaklıktaki havalarda cihazı zorlamakta ve daha fazla elektrik tüketimine sebep olmaktadır. Bunun dışında hava kaynaklı ısı pompalarının içerisinde bulundurduğu fanlar panoya bağlı olup küçük de olsa bir elektrik tüketmektedir. Bu sebepten dolayı da elektrik tüketimini arttırmaktadır.
Su kaynaklı ısı pompaları ise enerjisini de yer altında ki donmayan su kaynağından alır. Hava sıcaklıkları değişse de yerin altında ki su kaynağının ısı derecesi havada ki değişiklik kadar oynamamaktadır. Bu sebeple hava kaynaklı ısı pompasına nazaran daha az elektrik tüketir.
Fakat en verimli tür toprak kaynaklı ısı pompalarıdır. Hava sıcaklıkları ne kadar değişirse değişsin yer altında ki toprak ısısı neredeyse sabit kalmaktadır. Su kaynaklı ısı pompaları ile arasında fazla da bir fark olmasa yine de en az elektrik tüketen cihazlar toprak kaynaklı ısı pompalarıdır.
3. Bina İçi Isıtma Sistemi
Isı pompaları bina içindeki ısıtma sistemleri olan yerden ısıtma, radyatör, fancoil, duvardan ısıtma gibi sistemler aracılığıyla ısı transfer işlemini gerçekleştirir. Binalarda kullanılan döşeli sistemler elektrik giderini direkt olarak etkilemektedir. Klasik ısıtma sistemi olan petek giriş sıcaklığı 50 – 60 °C arası iken yerden ısıtma da bu derece 10 – 35 °C arası derece arasındadır. Bu sebepten dolayı ki peteğin derecesine gelene kadar harcanan elektrik, yerden ısıtmanın derecesine gelene kadar harcanan elektrik daha fazladır. Yerden ısıtma ısı pompası kullanımında elektrik tüketimini azaltmaktadır.
4. Yalıtım
Isı yalıtımı, sadece ısı pompası için değil fosil yakıtlar olsa dahi enerji tasarrufu sağladığı için önemlidir. Isı yalıtımı ile binanın durumuna bağlı olarak %20 ile %70 arası ısı tasarrufu sağlamaktadır. Burada ki tasarruf ise yakıt ve para tasarrufu da demektir.
Yalıtımı olmayan bir binaya ısı pompası hesaplaması aşamasında daha yüksek kW da enerji veren bir ısı pompası seçilirken yalıtımı olan bir binaya ise daha düşük kW da ısı pompası seçimi yapılır. Dolasıyla daha büyük bir ısı pompası daha çok elektrik tüketimi demektir.
5. İklimlendirilecek Mahalin Yeri
Isı pompası ihtiyaç olunan enerji ihtiyacı belirlenirken bir diğer önemli unsur ise iklimlendirilecek mahalin nerede olduğudur. Örnek vermek gerekirse Doğu Anadolu Bölgesinde ve Ege Bölgesi’nde bulunan aynı m² deki iki konut için seçilen ısı pompası aynı değildir. İklimi sert olan bölgelere verilen ısı pompalarının verdiği verim daha fazla olduğundan çekilen güç de daha fazla olmaktadır.